Về làng diều sáo nổi tiếng bậc nhất Việt Nam

Mùa Hè vốn là mùa chơi diều, cùng về làng Đại Trà, xã Đông Phương, Kiến Thụy, Hải Phòng là nơi nổi tiếng cả nước về thú chơi diều.

Năm ngoái, chiếc diều của làng Đại Trà từng được sách kỷ lục Việt Nam xác nhận: “Bộ sáo ầm có nhiều sáo nhất Việt Nam”. Ngược Quốc lộ 5, chúng tôi tới Hải Phòng để "mục sở thị" thú làm và chơi diều của ngôi làng này.

Thú chơi của làng

Từ Hải Phòng xuôi về phía biển chúng tôi tìm đến Đại Trà - một làng của xã Đông Phương (Kiến Thụy) vào một buổi chiều nắng như thiêu, như đốt của mùa Hè. Ấy vậy mà người già, trẻ nhỏ nơi đây vẫn đầu trần, chân đất háo hức ra đồng với những con diều.

Khi nói về xuất xứ của nghề chơi diều nơi đây, không ai nhớ nổi nó đã có từ khi nào và họ cho rằng nghề chơi diều ở đây bắt nguồn từ ông Trần Quốc Thi, thành hoàng làng Đại Trà là người khai sinh, lập ấp khởi xướng việc làm sáo diều vào khoảng thế kỷ thứ XIII.

Diều của làng Đại Trà thường rất to so với diều của các vùng khác. Ông Nguyễn Văn Nheo cho biết: “Làng chúng tôi chơi diều, cốt là để nghe tiếng sáo. Cho nên cánh diều thường làm rất to nó mới có sức để nâng bộ sáo bay lên”. Cũng theo ông ngày trước còn có người chơi diều với những cánh diều rộng bằng cả gian nhà cùng với cây sáo to gần bằng cây cột nhà.

Diều sáo tại làng Đại Trà đã trở thành một thứ nhạc cụ dân gian, bộ sáo đã thành thứ gia bảo được nâng niu giữ gìn của người làm sáo. Hiện nay nhiều nghệ nhân làm sáo diều không phải chỉ để thoải ý thích, mà nhiều người đã sống nhờ vào nghề này. Nhiều người ở xa đã tìm đến vùng đất này để mong kiếm được cho mình một bộ diều sáo về chơi hay đơn giản chỉ để làm quà lưu niệm.

Nhưng diều sáo khác với các thứ hàng hóa khác. Không phải bộ sáo nào làm ra đều được mang đi bán cả. Vì họ làm sáo hầu như chỉ để tự mình thưởng thức là chính. Nếu vì một lý do nào đó mà các nghệ nhân phải bán đi bộ diều sáo thì còn tiếc hơn mất cả của quý ở trong nhà.

Theo ông Nheo, để làm được một bộ sáo không phải khó, chỉ mất độ chục ngày là có thể làm xong. Nhưng có khi phải làm hàng chục bộ may ra mới tìm được một bộ thực sự ưng ý. Thậm chí cũng có những người làm sáo cả đời mới tìm được một bộ mà họ thực sự thấy hài lòng.